Lista kursów

English version

Kod kursu: IISS20553o15
Rok / Semestr: 2015/2016 zimowy
Nazwa: Składowiska odpadów
Kierunek: Inżynieria Środowiska
Typ studiów: II st. - magisterskie
Rodzaj kursu: Obligatoryjny
Semestr studiow: 2
Punkty ECTS: 5
Formy kształcenia (wykłady / ćwiczenia / inne): 30 / 30 / 0
Prowadzący: prof dr. hab. inż. Alicja Czamara
Język: polski / angielski


Efekty kształcenia: Wiedza Zna zasady lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia składowiska oraz jego monitoringu; zna: konstrukcje składowisk, zasady ich sytuowania, projektowania i wykonawstwa. Umiejętności Potrafi ocenić miejsce lokalizacji składowiska; posiada umiejętność opracowania projektu koncepcyjnego oraz przygotowania szczegółowych rozwiązań poszczególnych elementów infrastruktury składowiska; umie przygotować dane do dokumentów formalno-prawnych związanych z budową składowiska.

Kompetencje: Student rozumie znaczenie składowiska w systemie gospodarki odpadami; zdaje sobie sprawę z konieczności ograniczenia wpływu składowiska na środowisko; ma świadomość potrzeby współpracy z lokalną społecznością od najwcześniejszej fazy procesu inwestycyjnego.

Wymagania wstępne: mechanika gruntów

Treści kształcenia: Podstawy prawne budowy składowisk odpadów. Rodzaje i właściwości odpadów. Statystyka odpadów. Rodzaje składowisk odpadów i ich lokalizacja. Wyposażenie i elementy infrastruktury składowiska. Oddziaływanie składowiska na środowisko. Uszczelnienie i odwodnienie niecki składowiska. Powstawanie, ujmowanie, charakterystyka i wykorzystanie gazu wysypiskowego. Zasady eksploatacji składowisk odpadów komunalnych. Składowiska odpadów mineralnych. Zamknięcie i rekultywacja składowiska. Monitoring. Sanacja starych składowisk.

Literatura: 1. Bilitewski B., Härdtle G., Merk K., 2003: Podręcznik gospodarki odpadami, teoria i praktyka. Wydawnictwo „Seidel-Przywecki" Sp. z o.o., Warszawa. 2. Czamara A., Kowalski J., Molski T.: 2005. Hydrogeologia inżynierska z podstawami gruntoznawstwa. Skrypt AR we Wrocławiu nr 504. 3. Oleszkiewicz J.: Eksploatacja składowiska odpadów. Poradnik decydenta. Lem Projekt. s.c. Kraków 1999. 4. Praca zbiorowa pod red. M. Żygadło: Strategia gospodarki odpadami komunalnymi. PZITS, Poznań 2001. 5. Praca zbiorowa pod red. P. Szyszkowskiego: Metody badania i rozpoznawania wpływu na środowisko gruntowo-wodne składowisk odpadów stałych. Poradnik. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2000. 6. Rosik-Dulewska Cz.: Podstawy gospodarki odpadami. PWN, Warszawa 2012. 7. Aktualne ustawy i rozporządzenia dotyczące gospodarki odpadami oraz wytyczne projektowania składowisk odpadów.

Metody oceny: obowiązkowe zaliczenie ćwiczeń na podstawie obrony projektu składowiska odpadów, egzamin pisemny po 1 semestrze

Uwagi: Program przedmiotu: Wykład 1: Podstawy prawne budowy składowisk odpadów. Ustawy, rozporządzenia, wytyczne do projektowania, podstawowe normy. Rodzaje składowisk odpadów. Lokalizacja składowisk. Techniczne i społeczne czynniki warunkujące lokalizację składowiska. Wykład 2: Dokumentacje geologiczne dla składowisk odpadów. Mapy geośrodowiskowe. Program badań i ocena warunków hydrogeologicznych. Dogodne i niedogodne warunki geologiczne. Uciążliwości i zagrożenia dla środowiska w zależności od rodzaju składowanych odpadów. Wykład 3: Statystyka odpadów. Badania składu odpadów komunalnych. Analiza sitowa i morfologiczna. Prognozowanie ilości odpadów do zdeponowania na składowisku. Priorytety gospodarki odpadami. Wykład 4: Właściwości odpadów przemysłowych i komunalnych. Zmiany właściwości odpadów w czasie. Dopuszczenie do składowania – wymagania prawne. Wykład 5: Wyposażenie i elementy infrastruktury składowiska. Drogi dojazdowe. Przyjmowanie i kontrola odpadów. Sprzęt stosowany na składowisku. Wykład 6. Składowisko jako element centrum gospodarki odpadami. Infrastruktura uzupełniająca - instalacje do recyklingu i kompostowania odpadów; warsztaty przetwarzające lub zabezpieczające odpady niebezpieczne z odpadów domowych., strefa przyjmowania wybranych rodzajów odpadów od ludności. Wykład 7: Oddziaływanie składowiska na środowisko. Koncepcja wielu barier jako kompleksowa ochrona środowiska wokół składowiska. Wykład 8: Uszczelnienie niecki składowiska. Układ i funkcja poszczególnych warstw. Właściwości materiałów mineralnych i syntetycznych stosowanych do uszczelnień. Zasady konstrukcji uszczelnień. Obliczenia stateczności warstw uszczelniających i drenażowych na skarpach. Wykład 9: Osiadania. Wykorzystanie materiałów odpadowych podczas eksploatacji i rekultywacji składowisk. Zabezpieczenie stateczności skarp składowiska. Wykład 10: Odwodnienie składowiska. Drenaż pod dnem składowiska. Wody odciekowe – ilość i właściwości. konstrukcja drenaży odcieków i zasady ich projektowania. Postępowanie z odciekami, oczyszczalnie odcieków, zbiorniki bezodpływowe. Wykorzystanie odcieków o regulacji wilgotności odpadów. Wykład 11: Powstawanie i właściwości gazu wysypiskowego. Charakterystyka proces metanogenezy. Ujmowanie i wykorzystanie biogazu. Wykład 12: Zasady eksploatacji składowisk odpadów komunalnych. Instrukcja eksploatacji. Alternatywne technologie składowania odpadów komunalnych, napowietrzanie lub natlenianie odpadów. Wykład 13: Składowiska odpadów mineralnych, odpady budowlane, przemysłowe odpady mineralne, odpady z termicznej utylizacji odpadów komunalnych. Wykład 14: Rekultywacja składowisk. Kierunki rekultywacji. Projektowanie warstw zamykających składowisko w zależności od docelowego kierunku rekultywacji. Wykład 15: Monitoring środowiska wokół składowiska przed i w trakcie eksploatacji. Dozór i kontrola procesów zachodzących na składowisku po zakończeniu eksploatacji. Rodzaj i zakres ćwiczeń: ćwiczenia projektowe. Ćwiczenie 1: Projekt składowiska. Część 1. Ustalenie lokalizacji składowiska. Ćwiczenia 2-9: Projekt składowiska. Część 2. Ustalenie geometrii obiektów kubaturowych. Projekt uszczelnienia dna składowiska. Ustalenie ilości odcieków i projekt sieci ujmującej i odprowadzającej odcieki. Sieć odgazowująca składowisko. Ćwiczenia 10-13: Projekt składowiska. Część 3. Koncepcja infrastruktury do obsługi składowiska. Usytuowanie obiektów technicznych i wewnętrznej sieci komunikacyjnej. Usytuowanie elementów monitorujących składowisko. Ćwiczenia 14-15: Projekt składowiska. Część 4. Eksploatacja i zamknięciem składowiska – dokumenty formalno-prawne, koncepcja rekultywacji.